Credential stuffing. Jak zapobiegać masowym próbom logowania w sklepie

Czym jest credential stuffing?

Credential stuffing to jedna z najgroźniejszych metod przejmowania kont klientów, która nie wymaga żadnych wyrafinowanych technik. Przestępcy posługują się publicznie dostępnymi bazami wyciekłych loginów i haseł z innych serwisów — takich jak fora, platformy ogłoszeniowe czy serwisy streamingowe — i masowo testują je w sklepach internetowych, licząc na to, że użytkownicy korzystają z tych samych danych logowania w wielu miejscach. Ataki są w pełni zautomatyzowane. W tle działają boty, które potrafią wykonać setki tysięcy prób logowania w ciągu godziny. I robią to bardzo skutecznie — zwłaszcza wtedy, gdy sklep nie stosuje podstawowych zabezpieczeń, takich jak limitowanie prób logowania, weryfikacja dwuetapowa czy analiza anomalii w ruchu użytkowników.

Dlaczego Twój sklep jest celem?

Masz klientów? Przetwarzasz dane osobowe? Pozwalasz na zakupy po zalogowaniu? To wystarczy. Sklepy internetowe są naturalnym celem, bo przechowują dane osobowe, historię zakupów, adresy dostaw, czasem numery kart płatniczych lub hasła do systemów lojalnościowych. Co więcej — konsumenci nagminnie używają tych samych loginów i haseł w różnych miejscach. Z punktu widzenia przestępców e-commerce to żyła złota: można nie tylko przejąć konto i dokonać nieautoryzowanego zakupu, ale też wykorzystać zgromadzone dane do kolejnych oszustw (np. phishingu). Nie muszą nawet łamać zabezpieczeń serwera — wystarczy, że sklep nie chroni odpowiednio logowania, a klienci nie stosują unikalnych haseł.

Jak rozpoznać, że Twój sklep jest atakowany?

Większość sklepów dowiaduje się o ataku zbyt późno — dopiero gdy klienci zaczynają zgłaszać podejrzane logowania lub nieautoryzowane zakupy. Tymczasem są wyraźne sygnały, że coś jest nie tak:

• Nienaturalnie duża liczba prób logowania w krótkim czasie.

• Próby logowania z nietypowych lokalizacji, np. z Azji, gdy Twoi klienci mieszkają w Polsce.

• Powtarzające się błędy logowania, często z tej samej klasy IP.

• Duża liczba żądań do API logowania, pomijająca frontend sklepu.

• Skoki ruchu w godzinach nocnych, gdy nikt nie powinien korzystać z serwisu.

Jeśli Twój system rejestruje takie zdarzenia — działaj natychmiast. Nie czekaj, aż znikną dane lub zaczną się reklamacje.

5 filarów ochrony przed credential stuffing

1. Weryfikacja dwuetapowa (MFA)

Najprostszy i najskuteczniejszy sposób. Nawet jeśli ktoś pozna hasło — bez kodu SMS, potwierdzenia w aplikacji czy tokena nie wejdzie na konto. MFA to dziś absolutny standard w e-commerce.

2. Rate limiting — blokowanie nadmiarowych prób

Skonfiguruj limity prób logowania: np. maksymalnie 5 prób z jednego IP w ciągu 10 minut. Po ich przekroczeniu blokuj ruch lub uruchamiaj dodatkowe zabezpieczenia, takie jak CAPTCHA.

3. Analiza zachowania i fingerprinting

Rozpoznaj, kto naprawdę korzysta z konta. Bot działa inaczej niż człowiek: wpisuje dane błyskawicznie, nie korzysta z myszki, działa powtarzalnie. Fingerprinting pozwala wykryć i odfiltrować zautomatyzowany ruch.

4. Nowoczesne CAPTCHA tylko wtedy, gdy trzeba

CAPTCHA może chronić, ale też irytować. Dlatego warto wdrażać wersje adaptacyjne, które pojawiają się tylko wtedy, gdy system wykryje podejrzaną aktywność. Klient nie zauważy różnicy, bot — już tak.

5. Monitoring i alerty w czasie rzeczywistym

Nie zabezpieczysz tego, czego nie widzisz. Włącz alerty logowania z nowych urządzeń, zdalnych lokalizacji, wielu równoległych sesji. Ustaw powiadomienia e-mail, Slack lub integrację z systemem zgłoszeń IT.

Co jeszcze możesz zrobić?

Ochrona przed credential stuffing to nie tylko front sklepu. Musisz spojrzeć szerzej:

• Zabezpiecz konta administracyjne — często są pomijane, a to właśnie one dają największy dostęp.

• Zmieniaj hasła dostępowe pracowników — nie trzymaj ich przez lata w jednym pliku.

• Zamykaj otwarte API — ogranicz dostęp tylko do zaufanych partnerów i stosuj autoryzację tokenową.

• Segmentuj dostęp — nie każdy pracownik powinien mieć dostęp do panelu klienta czy bazy zamówień.

• Wdrażaj szyfrowanie haseł — nie tylko po stronie użytkownika, ale też w przechowywanych danych.

Credential stuffing to nie teoria. To realne ryzyko

Wyciek danych nie „coś, co może się wydarzyć”, tylko codzienność. Każdy sklep internetowy, niezależnie od wielkości, może stać się celem. Credential stuffing nie atakuje Twojego serwera ani bazy danych. On atakuje Twoich klientów — ich nieświadomość, rutynę, brak higieny cyfrowej. Ale odpowiedzialność i tak spadnie na Ciebie.